Głównym celem projektu jest poprawa sytuacji żubra na Podlasiu oraz zapewnienie długoterminowej ochrony i zachowania gatunku.

Pomimo faktu, że populacja żubrów Puszczy Białowieskiej osiągnęła liczebność około 350 osobników, gatunek ten jest wciąż poważnie zagrożony. Powody tego to: ograniczony obszar występowania oraz ograniczone zasoby pokarmowe, izolacja wolno-żyjących stad, wysoki inbred, niska odporność na choroby oraz dotychczasowy sposób zarządzania populacją nie uwzględniający wzrostu liczebności i obecnych potrzeb gatunku. Pomimo tego, że na świecie żyje zaledwie 3000 żubrów, ich liczebność w Puszczy Białowieskiej jest ograniczana poprzez selektywny odstrzał. Sytuacja ta wynika z ograniczonego obszaru, na którym żubr obecnie może występować. Ponadto, dokarmianie zimowe sprzyja koncentracji żubrów na małej powierzchni oraz wpływa na ich zachowanie i ogranicza rozprzestrzenianie na inne terytoria. 

Powyższe problemy mogą w dłuższej perspektywie czasu zagrozić przetrwaniu gatunku. Konieczne jest zatem podjęcie działań, które zabezpieczyłyby stabilność populacji żubra w Puszczy Białowieskiej i jej sąsiedztwie. Aby sprostać takim problemom należy nie tylko wdrożyć odpowiednie działania ochronne, ale również spojrzeć na obecność żubra w regionie z szerszej perspektywy, przewidując nie tylko korzyści, ale i problemy, jakie mogą pojawić się wraz z rozprzestrzenianiem się żubrów. Projekt jest częścią szerszej inicjatywy nazwanej Programem „Żubra” dążącej do połączenia efektywnej ochrony żubra ze zrównoważonym rozwojem regionalnym Podlasia, przy wykorzystaniu jego przyrodniczych i kulturowych walorów.

© fot. Mateusz Szymura

Głównym celem projektu jest poprawa warunków życia żubrów w Puszczy Białowieskiej oraz stworzenie możliwości do ich rozprzestrzeniania się na inne obszary poza Puszczę. Drugim istotnym celem projektu jest podniesienie akceptacji gatunku wśród lokalnej społeczności.

Wytyczenie i realizacja korytarzy ekologicznych ułatwi rozprzestrzenianie się żubrów na inne obszary leśne poza Puszczę Białowieską, łącząc tym samym istniejące już obszary leśne w jeden zwarty obszar ekologiczny. Pozwoli to na przepływ genów pomiędzy obecnie izolowanymi stadami żubrów w Puszczy Białowieskiej i Knyszyńskiej. Rozprzestrzenianiu się żubrów sprzyjać będzie również tworzenie nowych miejsc dokarmiania na terenie całej Puszczy. Lokalizacja korytarzy ekologicznych będzie określona na podstawie wyników audytu ekologicznego i zostanie następnie przedstawiona właściwym władzom w celu ujęcia korytarzy ekologicznych w planach zagospodarowania przestrzennego oraz planach ochrony.

Większość działań projektu jest nakierowana na poprawę bazy żerowej i dostępności wody. Ma to zachęcić żubry do rozprzestrzeniania się oraz zmniejszyć ich zależność od dokarmiania zimowego.

Powyższe działania będą wspierane poprzez wdrażanie kompleksowego systemu monitoringu rozprzestrzeniania się żubrów, kierunku ich migracji oraz genetycznej struktury populacji.